Wat moet er nog gezegd worden over evidence-based practice (EBP)?

‘Veel. Bijvoorbeeld dat EBP niet zo gecompliceerd is als het lijkt. In werkelijkheid is het niets anders dan een bestaande, onderbouwde oplossing toepassen voor een bepaald probleem. Een verpleegkundige loopt in de praktijk ergens tegenaan, gaat naar de bibliotheek, zoekt daar op welke oplossingen ooit zijn bedacht voor dat probleem en past deze toe. Zo simpel is het natuurlijk niet helemaal, want de verpleegkundige moet leren hoe zij toegang krijgt tot die evidence, die kennis.

‘Mijn moeder vond studeren voor verpleegkundigen onzin’

Verpleegkundigen kunnen het zich niet meer permitteren om dingen zomaar te doen, bijvoorbeeld omdat “we het altijd zo gedaan hebben” of omdat het “vandaag dinsdag is” of omdat “dokter zus of zo het zegt”. Vraag altijd: wat is hier de evidence? Als verpleegkundigen weten hoe ze deze evidence moeten gebruiken, dan zien we hun kracht.’

Tijdens uw optreden in wilt u mei EBP demystificeren.

‘Het begrip EBP heeft een aureool van “moeilijk” en “geleerd”. Maar geloof me: het is niet mystiek en moeilijk. Iedereen kan het. EBP helpt ons om te stoppen met onnodige dingen doen, zeg ik altijd. Overbodige dingen, onzinnige rituelen. Neem maatregelen die er zijn voor valpreventie. Bij ons in de VS hebben we wel 20 (deels onbewezen) interventies om vallen te voorkomen, variërend van alarmen en gele helmen tot absurd dure bedden. Daar gaat veel geld in om en het kost veel moeite. Terwijl de literatuur laat zien dat je met veel minder interventies toekan. Richt je daarop en schrap al die domme dingen.’

Vaak zeggen we dat we ‘geen tijd’ hebben om ons te verdiepen in EBP. ‘Laten we maar gewoon doorwerken. Het werk moet af.’

“Ja, tijdgebrek als excuus om het niet te doen. Maar stel dat er op de afdeling een fout is gemaakt. Dan hebben we opeens wél tijd voor een vergadering waar tien, twaalf mensen twee uur lang aan deelnemen. Waarom ruimen we die tijd niet in vóórdat de fout is gemaakt, preventief? Zodat mensen van tevoren al oplossingen kunnen zoeken, artikelen kunnen lezen.

Ik zeg weleens tegen mijn cursisten: de traditionele manier van probleem oplossen is vergaderen, brainstormen, spaghetti tegen de muur gooien, er zomaar een sliert vanaf pakken en zeggen: nou, zullen we dit maar eens proberen? We hebben in de verpleging goede leiders nodig die zeggen: “Nee, we gaan niet vergaderen. In plaats daarvan sturen we mensen met skills naar de bibliotheek”. Al dit soort zaken zal ik ook noemen in het interview dat ik op het Anna Reynvaan Event heb met hoogleraar Bianca Buurman.’

U geeft 5-daagse cursussen EBP voor klinisch verpleegkundigen, leidinggevenden en docenten. Ze worden EBP-immersions (EBP-onderdompelingen) genoemd. Wat zijn de resultaten?

‘Sommige verpleegkundigen noemen de onderdompeling in de materie de nuttigste cursus uit hun carrière, een mind changer. Ze waarderen vooral de vereenvoudiging van een zogenaamd complex proces. De cursisten voelen zich naderhand zelfverzekerder en zijn enthousiast om in onderzoeken rond hun vakgebied te duiken. Toen ik de cursussen ging geven, was ik zelf ook verbaasd over hoe mensen erdoor kunnen veranderen. Het is bijna magisch.

‘Het is bijna magisch hoe verpleegkundigen veranderen door EBP-onderdompelingen’

Er kwam na afloop eens een nurse practitioner naar me toe. Huilend zei ze: “Je hebt geen idee wat deze week voor me heeft betekend. Vijftien jaar geleden begon ik in dit vak en ik had helemaal geen zin in research. Ik dacht: ik ben nurse practitioner en ik heb het niet nodig. Maar nu ben ik hier en nu komt alles samen. Nu pas realiseer ik me dat je geen nurse practitioner kunt zijn zonder research.” Ja, zulke testimonials zijn mooi.’

Waarom bent u zelf verpleegkundige geworden?

Lachend: ‘Dat was nooit mijn bedoeling. Ik was nogal een party girl, niet echt serieus. “Zet mij maar achter de bar”, zei ik. Mijn vader had daar op een dag genoeg van en zei: “Je moet iets nuttigs doen, iets studeren”. Ik ging naar community college, vergelijkbaar met het ROC in Nederland. Daar werd ik OK-medewerker medische hulpmiddelen: scrub nurse. Ik vond het werk vervelend en dacht: iedereen om me heen slaapt alleen maar, ik heb helemaal geen menselijk contact.

Dus toen ben ik weer naar school gegaan en behaalde een graad in biochemie. Toen ik op een dag mijn moeder, die verpleegkundige was, opzocht tijdens haar werk op de kinderafdeling, werd ik meteen gegrepen door het vak. Ik dacht: dit is het, hier moet ik zijn! Uiteindelijk werd ik verpleegkundige in de moeder-kindzorg.’

Hoe zag uw jeugd eruit?

‘Ik ben geboren in de staat New Jersey, bij New York. Ik groeide op in North Jersey en begon daar ook te werken als verpleegkundige. Ik heb op diverse werkplekken gewerkt en gestudeerd. Mijn moeder vond studeren voor verpleegkundigen onzin. Toen ik mijn PhD behaalde, zei ze: “Waar heb je dat dan voor nodig, een PhD?” Haha, ze was nog van de oude stempel. Wel een goede kinderverpleegkundige, maar van een andere generatie. Toch zie ik haar nu ook als een van mijn voorbeelden. Een voorbeeld van iemand met hart voor het vak.’

Wie is of was nog meer een inspiratiebron?

‘Bernadette Mazurek Melnyk, professor kindergeneeskunde en psychiatrie aan het Ohio State University College of Medicine. Ze is decaan van het College of Nursing en hoofdredacteur van het tijdschrift Worldviews on Evidence-Based Nursing. Zij haalde mij naar Ohio. Ze zit zo vol energie, dat is ongelooflijk.

Ze is iemand van have a big dream en go for it. Een ontzettend inspirerende vrouw. Daarnaast heb ik veel geleerd van een hoofdverpleegkundige die me een beetje temde, zal ik maar zeggen. Ik was nog jong en ontzettend druk. Ik ging alle kanten op en wilde van alles. Zij leerde me te focussen. Daar heb ik heel veel aan gehad.’

In de week van het Anna Reynvaan Event wordt u ook geïntroduceerd op afdelingen van het Amsterdam UMC. Wat hoopt u te zien of te leren?

‘Ik ben altijd nieuwsgierig naar hoe verpleegkundigen in andere landen en culturen werken. Zo weet ik inmiddels dat men in Nederland voorzichtig is met het voorschrijven van medicatie door verpleegkundigen. Dan wil ik graag weten hoe dat uitpakt en wat zij daarvan vinden.

‘Thuis bevallen, zoals in Nederland gebeurt, is in de VS ondenkbaar’

Soms zie ik compleet nieuwe dingen, althans dingen die nieuw zijn voor mij. In Finland bezocht ik een Neonatologische Intensive Care Unit waar de ouders bijna alle zorg verrichtten. Ongelooflijk, maar wel zoals het eigenlijk moet. Het is hun baby, wij verpleegkundigen geven alleen ondersteuning. In de VS is dat anders. Daar zegt het ziekenhuis: nu is het onze baby. Alles wordt er snel gemedicaliseerd. Thuis bevallen, zoals in Nederland gebeurt, is in de VS ondenkbaar.’

Uw man is fantasyschrijver Jeffrey Ford. Heeft hij affiniteit met gezondheidszorg?

‘Haha, nee, niet direct. Maar hij is wel altijd geïnteresseerd. In mei komt hij ook mee naar Nederland. Toen we elkaar op college zagen, waren we binnen vijf minuten verliefd. Het is onvoorstelbaar. Op 20-jarige leeftijd zijn we getrouwd, nu alweer 46 jaar geleden. We kregen twee jongens. Die zijn nu 35 en 32 jaar. Jeffrey is professor Amerikaanse literatuur en heeft daarnaast al heel wat goede romans op zijn naam staan. Maar ik vind zijn korte verhalen nog beter. Zelf houd ik van tuinieren en het maken van mozaïeken. En allebei houden we veel van reizen.’

Heeft u Nederland eerder bezocht?

‘Nee, dit wordt de eerste keer en ik kijk er ontzettend naar uit. We plakken er meteen een vakantie aan vast. Nederland is vast heel mooi in het voorjaar. Dan kunnen we gaan fietsen en de bloemen bewonderen. We gaan ook naar België. En uiteraard nemen we tulpenbollen mee naar huis. Ook willen we graag naar de Vermeer-tentoonstelling in het Rijksmuseum. Als we tenminste nog kaarten kunnen bemachtigen.’