Een persoonlijk verhaal van Brigit Carter over ongelijkheid: zij en haar zus moesten een mammografie ondergaan. Brigit kreeg het onderzoek vrijwel meteen, terwijl haar zus ruim een maand geduld moest oefenen. Ook de uitslag liet op zich wachten. Carter: “Die ongelijkheid zien we in de Verenigde Staten in het hele systeem van de gezondheidszorg. Er heerst ongelijkheid in de toegang tot zorg, ongelijkheid in de behandeling en ongelijkheid in de kwaliteit van zorg. Zo hangt het van je verzekeringspolis af of je een röntgenonderzoek krijgt of niet. Het is te gek voor woorden.

‘In Amerika is het personeelsbestand in de zorg overwegend wit’

En dan is er niet alleen een verschil in verzekeringspolissen, er zijn ook verschillen tussen de staten. In New York heb je andere rechten dan pakweg in Georgia of Wyoming. Ook binnen de steden is er verschil en ongelijkheid. Of tussen stad en platteland. In de stad zit je binnen een mum van tijd in een ziekenhuis, maar op het platteland kan het zomaar gebeuren dat je twee, drie uur moet rijden voordat je primaire zorg ontvangt.”

Waar in de Verenigde Staten ben je je geboren?

‘Cincinnati in Ohio. Later verhuisden we naar Atlanta, in Georgia. Na high school ging ik bij de marine werken, waar ik dokters en verpleegkundigen rekruteerde. Daar zag ik wat het beroep van verpleegkundige inhield en ik werd erdoor gegrepen. In 1996 ging ik naar een verpleegkundeopleiding. Toen ik in 1998 afstudeerde ben ik gaan werken op de afdeling neonatologie van een ziekenhuis. Ik ben al 30 jaar getrouwd, maar heb geen kinderen. Toch is mijn huis altijd vol. Vol met studenten en afgestudeerden, ze voelen als mijn kinderen.”

Welk moment uit je verpleegkundige carrière staat je nog helder voor de geest?

‘Ik was net klaar met mijn opleiding en werkte nog geen zes maanden op de unit neonatologie. Een ernstig zieke baby was stervende. Zijn moeder was ook ernstig ziek, te ziek om naar haar kind te komen en het vast te houden. Ik heb het kind vastgehouden en het is in mijn armen gestorven. Het is achteraf een van mijn invloedrijkste ervaringen in het vak, want het gaat in de zorg vaak om leven en dood.’

Kijk je ernaar uit om naar het Anna Reynvaan Event te komen?

‘Ja, ik ben benieuwd. Via vrienden en collega’s had ik weleens gehoord over het Anna Reynvaan Event en het doel ervan. Dus ik was vereerd toen de uitnodiging kwam om te kunnen praten over “mijn” onderwerp: diversiteit en inclusie. Een belangrijk thema dat ons allemaal aangaat. Ik vind het leuk om te zien dat er op dit punt al heel veel gebeurt in Nederland. En Amsterdam UMC heeft een brede visie op het onderwerp. Diversiteit, gelijkheid en inclusie hebben duidelijk prioriteit.”

Wat is diversiteit precies in deze context?

‘Het betekent dat je een zo gevarieerd mogelijk aanbod van zorg krijgt, toegespitst op alle verschillende groepen mensen in de maatschappij. En die zorg moet gegeven worden door verschillende groepen verpleegkundigen. Ik bedoel verpleegkundigen uit diverse groepen in de samenleving, het woord diversiteit zegt het al. In Amerika is het personeelsbestand in de zorg overwegend wit. Het zou beter zijn als dat evenrediger verdeeld is.’

Hoe kun je dat bereiken?

‘We moeten niet kijken naar onze verschillen, maar meer naar onze gemeenschappelijke waarden. Diversiteit, gelijkheid en inclusie zijn waarden die ons beroep van verpleegkundige hooghouden. We moeten ons inzetten om ongelijkheid in de gezondheidszorg aan te pakken. Iedereen verlangt naar een omgeving met rechtvaardige praktijken en beleid, een omgeving die vrij is van vooroordelen en rijk is aan gelijkheid op gezondheidsgebied.

‘Kijk niet naar verschillen, maar naar gemeenschappelijke waarden’

Mijn collega’s en ik willen holistische zorg. Daarmee kunnen we ondersteuning bieden aan onze patiënten en tegemoetkomen aan de fysieke, mentale, emotionele en spirituele behoeften. Daarvoor gebruiken we de mogelijkheden van onderwijs, onderzoek en praktijk. Alleen zo kun je diversiteit, gelijkheid, inclusie en verbondenheid vergroten en gebruiken.’

Bent je zelf weleens buitengesloten of tegengewerkt op grond van je huidskleur?

‘O ja, ik heb op veel manieren uitsluiting ervaren, meestal onopvallend of op een micro-agressieve manier, verstopt in kleine verbale of non-verbale uitingen. Ik merkte ook dat er niet geluisterd werd naar mijn ideeën en meningen, vooral door sommige leidinggevenden. De meest in het oog springende ervaring deed zich voor bij de marine. Een kapitein die mijn capaciteiten en harde werken zag, zorgde ervoor dat ik werd gepromoveerd tot leidinggevende. Maar twee witte vrouwelijke kapiteins zeiden voortdurend dat ik niet goed genoeg was voor deze rol en dat ik nooit succesvol zou worden.

Het moeilijkste was dat ik hen steeds had gezien als rolmodellen en mentoren. Dus ik was geschokt door hun reactie. Ik nam de functie op me en presteerde op een hoog niveau, verdiende prijzen en droeg bij aan mijn promotie tot commandant. Als zwarte vrouw moet ik mijn waarde kennen, ik moet weten wat mijn capaciteiten zijn en niemand toestaan ​​om te bagatelliseren wie ik ben of wat ik kan bereiken. Ik had een geweldige kapitein en een mentor die mij bleven steunen terwijl ik dit werk deed. Mijn belangrijkste advies aan verpleegkundigen is: zoek degenen die je tijdens je reis zullen koesteren en vergeet nooit hoe fenomenaal je bent.’

In de ogen van sommigen bent u te woke, vooral in de ogen van Trump-aanhangers. Hoe gaat u daarmee om?

‘Als je zegt dat het allemaal woke-onzin is, dan ontken je de geschiedenis van de Verenigde Staten. Dan ontken je de geschiedenis van de slavernij en de ongelijkheid die er altijd geweest is. Ik zeg dit niet om de verschillen te benadrukken en de strijd aan te gaan, maar om vanuit een gedeeld historisch besef te werken naar een rechtvaardiger systeem. Een systeem waarin het land op gelijke manier zorgt voor alle inwoners.

Er zijn maar liefst 21 staten die de noodzaak van diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie ontkennen. Ze willen ook niet dat kinderen en jongeren erover te horen krijgen op school. In Florida mag het woord diversiteit niet eens gebruikt worden. Ach, ooit zal het wel weer beter gaan. We moeten in de VS meer gaan denken als een unie en niet als democraten contra republikeinen. Ik maak me niet echt grote zorgen over ons land. We zullen heus niet uit elkaar vallen. Maar ons land heeft wel “groeipijnen”.’

Waarom moeten vooral jonge verpleegkundigen naar het Anna Reynvaan Event komen?

‘Jonge verpleegkundigen zijn de hoop en de toekomst van de zorg. Vooral zij hebben ermee te maken. Want mijn thema is niet alleen een Amerikaans thema, het is internationaal van belang. Het gaat niet alleen om ras, maar ook om regionale en culturele verschillen, afkomst, religieuze overtuigingen, seksuele geaardheid. Het gaat niet alleen om zwart en wit, jong en oud, man en vrouw, maar ook om hetero- en homoseksueel, binair en non-binair.

Een van de mooiste dingen die ik in mijn carrière heb gedaan is het ontwikkelen van leerprogramma’s. En dan vraag ik altijd aan studenten: welk verschil ga jij maken in het vak? Hoe ga je dat verschil maken? Wat is jouw bijdrage om gelijkheid in de zorg te bereiken? En aan leidinggevenden: hoe gaan jullie dat ondersteunen? En hoe creëren jullie een veilige omgeving om dit allemaal te kunnen uitvoeren?’

Wie is je voorbeeld in de verpleegkunde?

“Ik heb er zoveel. Uiteraard Florence Nightingale. Zij is en blijft een belangrijk voorbeeld. Maar ook in de geschiedenis van zwarte verpleegkundigen zijn veel belangrijke vertegenwoordigers. Bijvoorbeeld Mary Seacole, een Jamaicaanse verpleegkundige die net als Florence Nightingale soldaten verpleegde tijdens de Krimoorlog. Maar Nightingale en Seacole hadden een verschil van inzicht, waardoor ze nooit hebben samengewerkt.

Een andere belangrijke verpleegkundige is Beverly Malone, de chief executive officer van het Nationale Verbond voor Verpleegkunde in de VS. In 2000 heeft president Bill Clinton haar benoemd tot plaatsvervangend adjunct-secretaris van Volksgezondheid binnen het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid en Human Services. Dat was de hoogste positie die een verpleegkundige ooit had bekleed in de Amerikaanse regering. We hebben een lange geschiedenis van steengoede zwarte verpleegkundigen. Ze plaveiden de weg voor ons.’

U zei onlangs: mijn doel en dat van Anna Reynvaan liggen niet ver van elkaar af. Wat bedoelt u precies?

‘Ik heb over haar gelezen en gezien welke barrières zij moest overwinnen, ook al had ze privileges, want ze kwam uit een gegoede familie. Mijn doel is ook om al die barrières weg te krijgen. Wil je het vak goed kunnen uitoefenen, dan moet je geen belemmeringen en obstructies ervaren. Dat zag Anna Reynvaan ook.”

Heb je Amsterdam eerder bezocht?

“Alleen op doorreis, dus ik ben benieuwd. Er wacht me een drukke week waarin ik met veel mensen ga praten. Misschien moet ik ook eens wat Nederlands leren. Ik ken het Nederlandse woord voor nurse: verpleegkundige. Maar dat is voor mij niet uit te spreken met die twee harde G’s. Dus ik vrees het ergste met de taal…”