Zuster Wolly Sybenga zal ik nooit vergeten. Ik heb haar leren kennen in juni 2017, toen de Stichting Historisch Verpleegkundig Bezit haar eerste open dag hield in het nieuwe depot op Urk. Wolly had gezelschap van twee vriendinnen; ze stonden samen te giechelen bij een pop in het oude VU-uniform.

Desgevraagd bleek dat zij alle drie met ingang van 1 april 1963 waren opgeleid door Zuster Groneman van de verpleegstersschool van het academisch ziekenhuis aan de Vrije Universiteit. De sfeer en saamhorigheid tijdens die opleiding waren zó bijzonder, dat zij sedert hun eindexamen nog elk jaar op 1 april in café De Jaren in Amsterdam met zoveel mogelijk klasgenoten bijeenkomen. Daarbovenop organiseren Wolly en haar twee vriendinnen om de vijf jaar een lustrumbijeenkomst.

Overvolle plakboeken

De naam van zuster Groneman gaf mij een schok van herkenning. Hoe vaak had ik die naam niet gelezen? In de jaren vijftig, zestig en zeventig had zij in talrijke adviescommissies meevergaderd over het opleidingsstelsel voor verpleegkundigen. Maar foto’s of nadere informatie over haar had ik nooit gevonden. Wolly nodigde me hartelijk uit maar eens bij haar thuis te komen: ze had veel foto’s uit haar opleidingstijd bewaard.

‘De naam van zuster Groneman gaf mij een schok van herkenning’

Wolly Sybenga had een bijzonder motief om alles te bewaren, zo bleek toen ik eenmaal bij haar op de bank zat. Toen zij drie jaar was, hebben de Duitsers de dijken rond de Wieringermeerpolder doorgestoken. Daardoor is de boerderij van haar ouders verdwenen. Foto’s, kleding, meubels: alles weg. Wolly nam zich voor voortaan alles te bewaren.

Zilveren lepeltjes, porselein van familieleden: je kon het zo gek niet bedenken, of ze had er een verzameling van. Het kostbaarst voor mij bleken de drie overvolle plakboeken te zijn met informatie en foto’s over de verpleegopleiding zoals Wolly die heeft doorlopen. Van haar sollicitatiebrief tot aan haar diplomering: de exacte data van elke stage, veel klassenfoto’s, maar ook achtergrondartikelen over directrice zuster J.C. Groneman. Het zat er allemaal in.

Lezing

Dankzij de verzamelwoede van Wolly Sybenga kon ik op 1 oktober dit jaar om 16.00 uur een rijk geïllustreerde lezing verzorgen over de unieke verpleegopleiding waarmee directrice J.C. Groneman op 1 oktober 1961 was begonnen: een voorloper van de hbo-v. De lezing is te bekijken op de website (tmgn.nl) van het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland op Urk. Links staan ook op www.verpleegkundigerfgoed.nl.