Het Capaciteitsorgaan onderzoekt jaarlijks hoeveel zorgprofessionals er in de toekomst nodig zijn en hoeveel mensen daarvoor moeten worden opgeleid. Op basis daarvan geeft het Capaciteitsorgaan advies aan de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Uit het rapport van dit jaar blijkt dat de instroom in opleidingen fors moet toenemen om in 2029 te kunnen voldoen aan de groeiende zorgvraag. Die groei wordt niet alleen veroorzaakt door de verwachte toename van de Nederlandse bevolking, maar ook door epidemiologische en sociaal-culturele ontwikkelingen. Die ontwikkelingen leiden bovendien tot complexer wordende zorg. Ook wordt er een verschuiving van taken gezien van geneeskundig specialisten en andere artsen naar bijvoorbeeld gespecialiseerde verpleegkundigen.
Flinke instroom nodig
Uit de berekeningen van het Capaciteitsorgaan blijkt onder andere dat er een flinke instroom nodig is voor een aantal gespecialiseerde verpleegkundige vervolgopleidingen. Zo moeten er in totaal jaarlijks 4.954 gespecialiseerd verpleegkundigen worden opgeleid. Het gaat dan onder andere om 791 ic-verpleegkundigen, 531 oncologieverpleegkundigen en 519 kinderverpleegkundigen. Hoewel de instroom in de opleidingen de laatste jaren wel is gestegen, blijft de vraag of dit gaat lukken: de begeleidingscapaciteit is beperkt, de uitstroom blijft groot en er zijn niet voldoende geschikte kandidaten die in opleiding willen.
Meer dan opleiden
Om het tekort aan gespecialiseerde verpleegkundigen op te lossen, pleit het Capaciteitsorgaan dan ook voor een bredere blik dan alleen maar meer opleiden. Daarbij wordt bijvoorbeeld gedacht aan het versterken van de inzet van virtual reality in opleidingen. Ook het het anders combineren van zorg en opleiden in de vorm van een zogeheten zorginnovatiecentrum wordt geopperd. Verder is het belangrijk om te voorkomen dat de huidige professionals de zorg verlaten. Dit kan onder andere door het creëren van een prettige en gezonde werkomgeving en het verminderen van de werkdruk.
Bredere aanpak
Wel moet er rekening mee worden gehouden dat er elders gaten zullen vallen als verpleegkundigen bijvoorbeeld vanuit andere settings richting de ic zouden bewegen. Zeker bij de meer generalistische verpleegkundige beroepsgroepen, zoals wijkverpleegkundigen, worden de capaciteitsproblemen dan nóg groter. De aanpak van het capaciteitsprobleem in de verpleging vereist daarom een veel bredere aanpak.
Bekijk hier het Capaciteitsplan 2024-2027 van het Capaciteitsorgaan
Bekijk hier het deelrapport over gespecialiseerd verpleegkundigen