V&VN schrijft: ‘De geactualiseerde stappenplannen VTGM bij parenteralia (geneesmiddelen die via injectie of infusie worden toegediend) en bij oralia (tabletten, capsules en drankjes) helpen je het hele proces adequaat te doorlopen en fouten te voorkomen. In de Handreiking staan daarnaast aanbevelingen voor het management van zorgorganisaties over belangrijke randvoorwaarden bij VTGM.’

Randvoorwaarden

Voorbeelden van randvoorwaarden om veilig medicijnen voor toediening klaar te maken:

• kunnen werken met goede materialen en beschermende apparatuur;
• iemand moet de verantwoordelijkheid krijgen over de kwaliteit van de VTGM-procedure;
• een up-to-date handboek Parenteralia en Oralia beschikbaar zijn voor verpleegkundigen of verzorgenden die op de afdeling geneesmiddelen klaarmaken.

Deze voorbeelden geeft Fé van Dongen, verpleegkundige in het St. Antonius Ziekenhuis en medeontwikkelaar van de nieuwe handreiking en richtlijn op de website van V&VN. Daar vind je ook aan de hand van praktijkvoorbeelden manieren om risico’s te verkleinen. Zoals bij het aanmaken van het toedienetiket:

Hulpmiddelen

Fé van Dongen: ‘Het komt voor dat de naam van verschillende soorten medicatie of de verpakkingen op elkaar lijken: ‘soundalikes’ en ‘lookalikes’. Hierdoor wordt de medicatie weleens verwisseld. Bij patiëntgebonden medicatie staat de naam van de patiënt altijd op het etiket, maar als het in batch is bereid in de apotheek, is dit niet altijd het geval. Soms is er een verkeerde berekening gedaan waardoor het medicijn niet klopt. De zakkaart Formules en kruisregel is aan de Handreiking toegevoegd als handig hulpmiddel om berekeningen na te rekenen.’

Verkeerd desinfecteren of niet lang genoeg wachten na desinfecteren gebeurt ook weleens. ‘De regel is dat je, afhankelijk van het merk alcohol, 30 tot 60 seconden wacht’, zegt Van Dongen. ‘Doe deze handeling als eerste, dan is de alcohol gedroogd wanneer je verder gaat met de volgende stap in VTGM.’

De nieuwe handreiking ervangt de Richtlijn VTGM van parenteralia op verpleegafdelingen in ziekenhuizen (2009) en de Landelijke instructie VTGM van medicatie in verpleeg- en verzorgingshuizen (2008) en is toepasbaar voor elke sector. De nieuwe Handreiking Voor Toediening Gereed Maken en de Richtlijn Dubbele controle bij VTGM staan op venvn.nl.