De verpleegkundige beroepscode beschrijft dat verpleegkundigen andere zorgverleners dienen te ondersteunen en beschermen bij bedreiging en geweld (art. 3.7). En moeten bijdragen aan de toegankelijkheid van gezondheidszorg en het bestrijden van gezondheidsbedreigende factoren (art. 4.1).

Desondanks durven veel Nederlandse verpleegkundigen zich niet over deze mondiale mensenrechten uit te speken. Toch is zwijgen geen optie meer, want daarmee verwaarlozen we onze professionele plicht om op te komen voor gezondheidswerkers wereldwijd en voor mensenrechten.

Juist verpleegkundigen doorvoelen, uit werkervaring, dat de oorzaken van onvrede en conflict vaak hun oorsprong vinden in sociale ongelijkheid, armoede en discriminatie. Vrede kan gezien worden als een proces dat continu onze aandacht vraagt.

Als we stoppen met werken aan vrede, kan dit leiden tot oorlogen die verwoestende effecten hebben op de leefomgeving en de lichamelijke en geestelijke gezondheid van mensen. Daarom is werken aan vrede een belangrijke preventiemaatregel voor gezondheidsbehoud. Toch blijkt het moeilijk binnen ons vak voldoende ruimte te ervaren om je uit te spreken over vrede.

‘Burgerlijk professionalisme’ kan verpleegkundigen de gezochte ruimte bieden om actief aan vrede te werken. Dit concept houdt in dat professionals hun vaardigheden en expertise inzetten om de samenleving te dienen en bij te dragen aan positieve veranderingen. Doel is sociale goederen zoals een gezonde leefomgeving en vrede te bevorderen. Burgerlijk professionalisme overstijgt traditionele grenzen van beroepen en combineert professionele en maatschappelijke verantwoordelijkheid.

Voor verpleegkundigen creëert burgerlijk professionalisme de mogelijkheid om verpleegkundige competenties in te zetten voor maatschappelijke vraagstukken, zoals vrede. Het biedt kansen voor maatschappelijk leiderschap. Daarom roep ik alle verpleegkundigen op hun expertise in te zetten voor vrede en zo bij te dragen aan een rechtvaardige, gezonde en vreedzame maatschappij en wereld.