Wanneer u dit leest, zit er in Den Haag mogelijk een nieuw kabinet met bekende gezichten. Ze zullen vol enthousiasme met oude monden spreken over nieuw leiderschap en beweren dat al wat verkeerd was, nu echt voorbij is. Uiteraard zal er aandacht uitgaan naar de aanpak van de voortwoekerende pandemie en de perspectieven die daarbij aan de orde zijn.

Een gulden regel in de ethiek is dat bij complexe besluiten alle perspectieven dienen te worden meegenomen van hen die moreel betrokken zijn. Als er één beroepsgroep is die bij uitstek effecten ervaarde van de pandemie en de politieke beslissingen die bij de bestrijding zijn genomen, is het wel de verpleegkundige beroepsgroep. In die zin was zij maximaal moreel betrokken, zonder daarmee corresponderende zeggenschap.

‘De pandemie leidt niet tot meer verpleegkundige beleidsinvloed’

Niet in beleidsgremia zoals het OMT, niet in de politiek. Intussen is heel het huis van de verpleegkunde in volle breedte geraakt. Van de in het zicht lopende IC’s tot de achterafstraatjes van de wijkverpleging en de ouderenzorg. Tot op de dag van vandaag heeft de pandemie daar schrijnende wonden geslagen: het mentale welzijn van veel verpleegkundigen is fors ondergraven door hevige ervaringen van morele stress en toegenomen uitzichtloosheid.

Niet alleen op de IC’s, maar ook daarbuiten. De crisis heeft een chronisch karakter gekregen: voorbij het applaus van het begin voor de helden van de zorg, is duidelijk geworden dat de verhoudingen in de zorg niet wezenlijk veranderd zijn. In die zin is er ook niet echt sprake van een crisis. Zo wijst niets erop dat we onder invloed van de pandemie te maken hebben met meer verpleegkundige beleidsinvloed.

In de moderne politiek zijn getallen doorslaggevend voor het uitzetten van de koers. Wat dat betreft valt voor het zorgbeleid (helaas) te hopen dat veel minder gekeken wordt naar cijfers van ziekenhuis- en IC-opnames, maar veel meer naar cijfers van ziekteverzuim en uitval van verpleegkundigen en verzorgenden. En dat aan verpleegkundigen nu echt beleidsinvloed wordt toegekend om dit ontij te keren. Anders vrees ik voor allerlei ellendige zorgafslagaffaires. En erger.