In het verpleegkundig domein kan op alle niveaus, zowel binnen de eerste als tweede lijn, in de CanMED-rol van gezondheidsbevorderaar veel worden ondernomen in preventie van leefstijl-gerelateerde aandoeningen. Verpleegkundigen kunnen patiënten en naasten informeren, motiveren en het belang van een gezonde leefstijl onderstrepen.

Verandering van een (ongezonde) leefstijl vraagt inzet van de patiënt en naasten; inzet die bijdraagt aan de eigen keuze en regie. Patiënten beoordelen adviezen als goed. Toch is er in de dagelijkse zorgpraktijk nog weinig aandacht voor leefstijlverandering. De nadruk ligt voornamelijk op care in plaats van op preventie. De stichting Alliantie Voeding in de Zorg rapporteerde onlangs dat verpleegkundigen een tekort aan kennis over leefstijlverandering hebben. Te denken valt aan onderwerpen als overgewicht en leefstijlfactoren.

De rol van de verpleegkundige binnen leefstijlprogramma’s krijgt steeds meer aandacht in onderzoek en scholing. Verpleegkundigen adviseren patiënten niet alleen over leefstijlverandering, zij hebben ook een voorbeeldfunctie. Hoe maak je in de dagelijkse zorg de vertaalslag bij wat je patiënten aanraadt? En wat laat je tegelijkertijd zien in jouw stijl van leven?

Uit onderzoek blijkt dat keuzes van verpleegkundigen over hun eigen leefstijl en gezondheidsgedrag van invloed kunnen zijn op de kwaliteit van de zorg en daarmee op de klinische resultaten voor de patiënt. Werken aan de eigen leefstijl maakt je weerbaarder, wat kan leiden tot minder ziekteverzuim. Dat laatste is meteen een lichtpuntje bij de huidige druk op de zorg. Een actualiteit waarmee wij weer te maken krijgen in de winterperiode. Dit vraagt in onderzoek en onderwijs om verdere verdieping van de wijze waarop leefstijlinterventies kunnen worden geïntegreerd in de dagelijkse zorg.