Of we niet te veel met ‘het hoofd’ bezig zijn en te weinig met ‘het hart’. Sabine heeft vast de beste intenties, maar populisten kunnen aan de haal gaan met zo’n uitspraak.

Ik heb het over hen die verpleegkunde beschouwen als iets waarvoor vooral genoeg ‘handen’ aan het bed nodig zijn. En denken dat ‘als je maar lief bent (hart) voor patiënten de zorg goed is’. De begrippen ‘denken’ (hoofd), ‘doen’ (handen) en ‘voelen’ (hart) helpen verpleegkundigen niet vooruit.

Een goede verpleegkundige werkt niet alleen vanuit het hart, maar weet wat ze doet en waarom. Daarbij luistert ze naar de behoefte van de patiënt. Vervolgens bepalen zij samen wat het ‘goede’ is. Dat gaat niet zonder reflectie.

Daarom ben ik het niet eens met de uitspraak dat ‘we met alle wetenschappelijke bagage, ons handelen laten sturen met het hart’. Dat stelt het ‘voelen’ boven het ‘denken’. Dat lijkt me risicovol. We moeten zorgvuldig wensen en mogelijkheden van de patiënt afwegen met de beschikbare kennis.

‘Er is meer wetenschappelijk onderbouwde kennis nodig’

De uitspraak dat we ‘te veel doorschieten in de verwetenschappelijking’ kan ertoe leiden dat mensen zeggen: ‘Laten we terugkeren naar die goede oude tijd waarin verpleegsters niet hoefden na te denken, maar gewoon deden wat de dokter zei’.

Gezien de toenemende complexiteit van zorg en schaarste aan personeel is juist meer wetenschappelijk onderbouwde kennis nodig en meer ‘hoofd’. ‘Hoofden’ die luisteren, coachen, met nieuwe kennis én een onderzoekende houding.

De quote ‘Er zijn hoogleraren verplegingswetenschap en het beroep staat steviger staat dan ooit’ verdient nuance. Het aantal leerstoelen en lectoraten stijgt, maar afgezet tegen 400.000 verpleegkundigen en verzorgenden is het laag. Veel leerstoelen zijn ‘bijzonder’, in deeltijd en ongelijk verdeeld over de verpleegkundige domeinen. Dat is een kwetsbare situatie.

Daarom: stop met het scheiden van hoofd, hart en handen. Gebruik de CanMEDS-rollen. En voor het kabinet Schoof: investeer in verpleegkundig onderzoek, onderwijs én stages.

Genoeg hoogleraren? Nog lang niet. Voor een duurzame toekomst zijn meer leerstoelen, lector- en practoraten in de verpleegkunde nodig. Dat is voor mij een hoofdzaak.