Ruim twee derde (69 procent) van de patiënten vindt het zeer belangrijk om op de hoogte te zijn van het beloop van bijwerkingen van medicijnen. 64 procent wil graag informatie over bijwerkingen alvorens te beginnen met gebruik. Dit komt naar voren uit een enquête die Bijwerkingencentrum Lareb heeft gedaan onder 1879 deelnemers.
Overgaan
Patiënten willen bijvoorbeeld weten of een bijwerking overgaat (71 procent), hoelang een bijwerking duurt (67 procent) en of een bijwerking terugkerend is (53 procent). Slechts iets meer dan de helft van de patiënten (53 procent) is tevreden over de informatie de zij ontvangen over het beloop van bijwerkingen.
Hart- en vaatziekten
Veel patiëntenverenigingen hebben de enquête verspreid. Dit is terug te zien in de chronische ziekten van deelnemers. De deelnemers met hart- en vaatziekten vormen de grootste patiëntengroep: 33 procent. Daarna volgen sarcoïdose (13 procent), astma, diabetes, multiple sclerose en de ziekte van Parkinson (alle 6 procent).
Inzicht in bijwerkingen
De onderzoeksresultaten helpen Lareb de Bijwerkingenmonitor en informatie over bijwerkingen te verbeteren. De Bijwerkingenmonitor is een online vragenlijstonderzoek. Patiënten geven door welke bijwerkingen hun medicijnen kunnen geven en hoe ze dit ervaren. Zo krijgen ze niet alleen zelf meer inzicht in hun ervaringen met bijwerkingen, maar komt bijvoorbeeld ook meer informatie beschikbaar voor hun zorgverlener en andere medicijngebruikers.
Voortouw nemen
Al jaren klinken geluiden dat patiënten behoefte hebben aan meer informatie over het beloop van bijwerkingen. Welke beroepsgroepen kunnen hierin het voortouw nemen? En kunnen verpleegkundigen een rol bekleden?
‘Het is de verantwoordelijkheid van zowel de voorschrijver als de verstrekker van geneesmiddelen om patiënten goed te informeren over werking en bijwerking’, zegt TvZ-hoofdredacteur Henk Rosendal. ‘In de meeste gevallen gaat het dan om artsen en apothekers. Daarnaast hebben verpleegkundig specialisten en gespecialiseerd verpleegkundigen, voor zover zij geneesmiddelen voorschrijven, hierbij een rol. Dit is ook opgenomen in de Geneesmiddelenwet. Verder hebben alle verpleegkundigen een taak bij het signaleren van bijwerkingen; zij moeten goed op de hoogte zijn van én die taak én de bijwerkingen.’
Verbeterslag
Rosendal vervolgt: ‘Alles lijkt dus goed geregeld te zijn, maar toch is bijna de helft van de patiënten blijkbaar niet tevreden. Gezien de uitkomsten van de Lareb-enquête ligt hier primair een oproep aan voorschrijvers én aan verstrekkers om een forse verbeterslag te maken. Ga er niet van uit dat “de ander” het wel zal doen.’
