Dit verandert in herziene richtlijn palliatieve sedatie

Initiatiefnemers van de herziene richtlijn palliatieve sedatie zijn KNMG en IKNL. Belangrijke veranderingen in deze versie ten opzichte van de versie uit 2009:

• Dat multidisciplinair werken belangrijk is wordt sterker benadrukt. Verpleegkundigen (en ook verzorgenden) krijgen een grote rol toebedeeld bij het vroegtijdig en proactief bespreken van palliatieve sedatie. Zij zijn goed in staat de wens van de patiënt voor sedatie te signaleren en kunnen helpen onderbouwen of symptomen inderdaad refractair/onbehandelbaar zijn en leiden tot ondraaglijk lijden, stelt de richtlijn.
• Het doseringsschema van medicatie is aangepast. Zo ziet de herziene richtlijn ruimte voor eerdere toepassing van levomepromazine (Nozinan®). Vooral als midazolam, het eerste aangewezen middel bij palliatieve sedatie, onvoldoende effect heeft op klachten als delier, braken en pijn.
• Het lijden hoeft niet alleen lichamelijk van aard te zijn, existentieel lijden speelt ook een rol in de afweging of palliatieve sedatie noodzakelijk is. Existentieel lijden betekent: dat de patiënt zich (bijvoorbeeld door refractaire symptomen) ‘leeg’ voelt of het bestaan als zinloos ervaart.
• Het onderwerp acute sedatie is toegevoegd.

Indicatiestelling verpleegkundig specialisten

V&VN is het met alle punten in de herziene richtlijn palliatieve sedatie eens, op de indicatiestelling na. Volgens de richtlijn mogen alleen artsen die indicatie stellen. Maar verpleegkundig specialisten zijn daartoe bevoegd volgens het wettelijk kader taakherschikking en doen dat in de praktijk ook al, stelt V&VN.

Verpleegkundig specialist Inge Rinzema, voorzitter van V&VN VS: ‘We moeten voorkomen dat in deze gevallen een voor de patiënt en zijn familie onbekende arts moet worden ingeschakeld, die vaak niet ter plekke of meteen beschikbaar is, waardoor het ondraaglijk lijden onnodig lang voortduurt. Zeker bij onderwerpen van leven en dood is het belangrijk én gebruikelijk om de praktijk te reguleren en niet te ontkennen. De multidisciplinaire richtlijn Palliatieve Sedatie brengt teveel onduidelijkheid in de praktijk van verpleegkundig specialisten. Daarom is een eigen, aanvullende leidraad noodzakelijk.’

Richtlijn palliatieve sedatie downloaden

De richtlijn palliatieve sedatie is als pdf te downloaden op Pallialine. De aanvullende leidraad van V&N voor verpleegkundig specialisten over indicatiestelling wordt de komende maanden ontwikkeld. Als je als verpleegkundig specialist al indiceert en dat wilt blijven doen, zorgt V&VN bij eventuele klachten voor juridische ondersteuning als de leidraad nog niet beschikbaar is, aldus de beroepsvereniging.